Bussana Vecchia in Italië is een gedeeltelijk voormalige spookstad aan de Ligurische kust in de provincie Imperia in de Italiaanse regio Ligurië, het bergdorp ligt op korte afstand van de kustplaats Sanremo.

De kleine middeleeuwse stad werd in 1887 verwoest door een zware aardbeving en verlaten door de overlevenden. Het voormalige spookstadje ligt op een hoogte van 200 meter en is nu een kunstenaarsdorp met circa 60 inwoners.

Aardbeving

De zware aardbeving van naar schatting een kracht van 6,5 vond plaats op 23 februari 1887 in de ochtend op een Aswoensdag. Een groot deel van de religieuze bevolking was op dat moment in de kerk om een mis bij te wonen. Een deel van de kerk werd in nog geen halve minuut verwoest en bijna alle huizen in het bovenste deel van het dorp. Er werden honderden mensen vermist onder het puin en de aardbeving in de regio heeft circa 2.000 levens geëist. De overlevenden besloten om te gaan kamperen in het lagere deel van het dorp Bussana Vecchia in de hoop dat het mogelijk was om beschadigde gebouwen te herstellen en de ingestorte huizen opnieuw op te bouwen.

Een speciaal opgerichte commissie onderzocht de haalbaarheid van de wederopbouw en besloot dat het veiliger was om het stadje te verlaten. De laatste bewoners verlieten het dorp in 1894 na het bijwonen van de laatste mis in het oude dorp op Palmzondag. De overgebleven bewoners gingen in het nieuw gebouwde dorp Bussana of Bussana Nuevo wonen.

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog gingen immigranten illegaal in de spookstad wonen. Na een aantal gedwongen uitzettingen wilde de gemeente Sanremo de gedeeltelijk bewoonbare huizen verder slopen. Maar aan het eind van de jaren 1950 ontdekte kunstenaars het dorp en besloten zich daar te vestigen. Bussana Vecchia werd gezien als een prachtige locatie voor inspiratie en ideaal om een artistieke gemeenschap te op te richten. Er wonen nu circa 60 kunstenaars in het dorp uit heel Europa. De oude bewoners hebben zich altijd verzet tegen de nieuwe bewoners van het spookdorp en het gevaar van uitzetting voor de kunstenaars blijft aanwezig. De vroegere bewoners of de erfgenamen daarvan claimden de huizen en de grond van het spookdorp als hun eigendom maar in 1997 werden alle gebouwen officieel eigendom van de Italiaanse regering.

Kunstenaarsdorp Bussana Vecchia

De kunstenaars en ambachtslieden die in Bussana Vecchia wonen en werken, hebben het dorp de afgelopen bijna 60 jaar gemaakt tot wat het nu is: een oase van creativiteit en een unieke en speciale plaats in de wereld. Ze krijgen echter voor hun inspanningen geen waardering van de Italiaanse regering, in december 2017 hebben alle inwoners een belastingaanslag gekregen over de afgelopen jaren van tienduizenden euro’s. De huidige bewoners worden gezien als “bezetters” in plaats van de wederopbouwers die het zijn.

Het kunstenaarsdorp trekt jaarlijks veel bezoekers die inspiratie vinden in de levenswijze van de kunstenaars en in de omgeving. Geld om van te leven en soms wat op te knappen aan de gebouwen is vanzelfsprekend wel nodig. De huidige bewoners van het dorp hebben echter geen commerciële opzet, er worden kunstwerken verkocht in de kleine ateliers en galeries tegen bescheiden prijzen en er kan pizza gegeten worden in ruil voor een vrijwillige donatie. Er is verder een botanische tuin, een bed & breakfast en een restaurant met lokale gerechten.

Op een van de muren van een atelier is te lezen:

“Ik wil wonen in een prachtig arm dorp, slechts rijk aan menselijke warmte, met oude huizen en afgebrokkelde muren, tussen mensen die ook buitenstaanders verwelkomen”. De klokkentoren is wonderlijk genoeg tijdens de aardbeving overeind blijven staan en is nu een belangrijk symbool van het dorp. De klokkentoren kan vanwege instortingsgevaar niet van binnen worden bezocht en het dorp is alleen lopend te bezichtigen.