Uplistsikhe in het centrale deel van Georgië is een grottenstad en vestingstad in de regio Sjida Kartli, tien kilometer ten oosten van de plaats Gori en 75 kilometer ten westen van de plaats Mtskheta. Uplistsikhe is gebouwd op een hoge rots aan de linkeroever van de Koera rivier en volgens archeologen een van de oudste nederzettingen van Georgië.

De vestingstad is strategisch gelegen op een moeilijk bereikbare rots met uitzicht over de vallei en een deel van de Koera rivier. Het totale grottencomplex heeft een oppervlakte van ongeveer 8 hectare en wordt onderverdeeld in drie delen: het lagere zuidelijke deel, het midden of de interne stad en noord; het bovenste deel van de stad.

De oudste archeologische vondsten zijn uit de Midden Bronstijd, circa 1800 jaar v. Chr., de grottenstad werd in de loop der eeuwen wisselend bewoond en weer verlaten.

Het grootse deel van het complex is volgens archeologen gebouwd in de middeleeuwen tussen het jaar 600 en 900. Dit deel van de grottenstad was de interne stad met een oppervlakte van ongeveer 4 hectare die alleen bereikbaar was en is via een smalle doorgang in de rotsen en een lange tunnel. De stad lag strategisch in het centrum van het oude koninkrijk Kartli en werd een belangrijke politieke en religieuze stad met onder andere een markt, opslagplaatsen voor voedsel, tunnels, waterkelders, een theater en een gevangenis. In het begin van de vierde eeuw verloor de stad deze politieke positie. De stad Mtskheta en de stad later Tbilisi werden de nieuwe centra van de religieuze cultuur. In de achtste en negende eeuw werd Uplistsikhe echter weer een belangrijke vestingstad tijdens de islamitische verovering van Tbilisi. Pas bij de Mongoolse invallen in de veertiende eeuw werd de stad veroverd en vrijwel volledig verlaten. Nu is het een stille spookstad met een schitterende ligging en een roemrijk verleden.

Op de top van de grottenstad Uplistsikhe is een christelijke basiliek gebouwd tussen de negende en de tiende eeuw, in de kerk zijn een aantal fresco’s te zien. De basiliek is een bijzonder mooi symbool van de grottenstad vanwege de ligging hoog boven de grottenstad en omdat deze kerk ondanks de latere veroveringen van de stad bijna onaangetast is gebleven. Een soort van stil protest in het nu verlaten maar indrukwekkende landschap.

Er wonen nu geen mensen meer in deze grottenstad maar het culturele erfgoed wordt wel onderhouden en is een belangrijke, maar nog geen veel bezochte, toeristische bezienswaardigheid. Tijdens archeologische opgravingen zijn veel voorwerpen gevonden uit verschillende periodes, voorwerpen van goud, zilver en brons zoals sieraden en munten maar ook keramiek en delen van sculpturen. Een deel van deze vondsten zijn te zien in het Nationaal Museum in Tbilisi. Uplistsikhe is een Georgisch cultureel monument en staat op de voorlopige werelderfgoed lijst van Unesco. Het stadje Gori ligt op korte afstand van de grottenstad, in Gori zijn goede hotels, hostels en pensions vanaf 12 euro per nacht