De oude Romeinse stad Herculaneum in Italië ligt aan de voet van de Vesuvius en aan de Golf van Napels tussen het centrum van de stad Napels en Pompeï in. De oude stad werd bedolven onder as tijdens de vulkaanuitbarsting van de Vesuvius in het jaar 79 en is nu een werelderfgoed monument. De uitbarsting van de vulkaan kwam volkomen onverwachts, een eerdere aardbeving in het gebied werd toen nog niet als voorloper gezien van een mogelijke vulkaanuitbarsting en de mensen beseften waarschijnlijk nauwelijks dat de berg een vulkaan was. In het begin van de uitbarsting met circa een kilometerhoge hoge uitbarstingskolom viel het as en kleine brokstukken van vulkanische gesteente door de windrichting op de oude stad Pompeï en omliggende dorpen. In Pompeï stortten de daken in onder het gewicht van het as en puin, in Herculaneum viel weinig as maar de bewoners sloegen wel op de vlucht. In de ochtend van de volgende dag waren er nog twee stromen van vulkanisch as en Herculaneum werd volledig bedolven. Er werd lang gedacht dat de meeste bewoners waren ontkomen maar toen er in 1982 verder archeologisch onderzoek werd gedaan, in de omgeving van het oude strand van de stad, werden er in de oude boothuizen nog circa 250 skeletten gevonden.

De archeologische opgravingen begonnen in de achttiende eeuw, de kosten waren vrij hoog en regelmatig werd het werk weer stil gelegd. Uiteindelijk zijn er huizen, villa’s en openbare gebouwen onder het puin gevonden. De meeste vondsten uit het gebied Herculaneum zoals fresco’s en bronzen sculpturen zijn nu te zien in het nationaal archeologisch museum van Napels. Een deel van de vondsten zolas juwelen, munten en kleine beeldjes zijn verloren gegaan door een inbraak in 1990, de buit is nooit teruggevonden.

Er is in het huidige Ercolano bij de oude stad een virtueel archeologisch museum, in het virtuele museum is te zien hoe de mensen leefden in de steden aan de voet van de vulkaan Vesuvius. Er is ook geluid bij de driedimensionale reconstructie zodat er stemmen te horen zijn en het geroep op het marktplein. In het virtuele archeologische museum zijn onder andere de onder vulkaanas bedolven Romeinse steden te zien maar ook theaters, de baden, steengroeven en de tuinen, het museum schetst een fascinerend beeld van het leven uit die tijd. De oude Romeinse stad Herculaneum is goed te bereiken vanuit Napels en kan bezichtigd worden in combinatie met de oude stad Pompeï.