Komkommerfamilie
De Komkommerfamilie, Cucurbitaceae, wordt ook wel eens Pompoenfamilie genoemd, er zijn circa 95 geslachten en 965 soorten. De planten of struiken groeien in de tropen en in het zuiden van Europa.
De planten in de komkommerfamilie worden vooral gebruikt als voedsel. Bekende soorten planten of vruchten in de komkommerfamilie zijn de komkommer, courgette, meloen, watermeloen en pompoenen.
Springkomkommer – Ecballium elaterium
De Springkomkommer wordt ook wel spuitkomkommer genoemd vanwege de vrucht van de plant. De vrucht verzameld veel water en zaadjes, net als bij een gewone komkommer, bij aanraking van de vrucht barst de vrucht open en spuit het vocht en het zaad er uit. De Springkomkommer werd om deze reden wel “tuinliedengrap” genoemd. De plant wordt nu nagenoeg niet meer in tuinen aangeplant omdat ze te giftig en daarmee te gevaarlijk zijn.
De plant groeit in het wild in het zuiden van Europa en bloeit vanaf begin maart tot eind september met kleine gele bloemen. Kom je de Springkomkommer in het wild tegen, dan kan je wel een rijpe vrucht laten open springen maar was daarna absoluut je handen.
De vrucht van de Springkomkommer is giftig maar de plant wordt wel toegepast in de kruidengeneeskunde. Vanwege het giftige karakter moet dit heel voorzichtig en in kleine hoeveelheden gebeuren, niet echt iets om zelf mee te gaan experimenteren. Sap van de vrucht zou kunnen helpen bij een bijholteontsteking. In de oudheid werd de plant wel gebruikt als een middel om abortus om te wekken.en drankje van de springkomkommer werd ook wel verplicht aan vrouwen die verdacht werden van overspel, genoemd “het water van bitterheid” met als doel het veroorzaken van een miskraam.
Kolokwint – Citrillus Colocynthis
De Kolokwint wordt in de bijbel genoemd als een plant waar moes van werd gemaakt. Deze moes had echter zo’n laxerende werking dat het niet voor herhaling vatbaar was. De Kolokwint wordt ook in de Komkommerfamilie geplaatst, de bloemen lijken wel op die van de Springkomkommer maar de vrucht is afwijkend. De vrucht van de Kolokwint heeft een ronde vorm zoals een sinaasappel of een kleine meloen, de rijpe vrucht heeft een gele kleur. Bijnamen voor de Kolokwint zijn: bitterappel of wijnstok van Sodom, de Kolokwint groeit in het wild in bijvoorbeeld Israel en Turkije. De vrucht springt net als bij de springkomkommer snel open door de hoeveelheid vocht en zaden in de vrucht. De vrucht en het zaad van de Kolokwint hebben een bittere smaak maar de vrucht wordt wel gekweekt vanwege de medische eigenschappen. Kapitein Haddock uit de strip Kuifje gebruikt Kolokwint als scheldwoord in verschillende Kuifjes strips. Er is ook speciaal boekje uitgegeven waarin deze woorden zijn terug te vinden: “Scheldwoordenboek van Haddock, duizend bommen en granaten”.